La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Rousage
Rhododendron ferrugineum
Ericaceae
Àutri noum : Bourgenc, Rousàgi, Labruìssa, Bouis-fèr.
Noms en français : Rhododendron ferrugineux, Laurier-rose des Alpes.
Descripcioun :Lou rousage, apela peréu bourgenc pèr li gavot, es un aubret que vèn bèn sus li terraire safrous de mountagno i raro di darriés aubre. I'a pas pèr s'engana.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr l'ome coume li bèsti (fedo, cabro, abiho..). Li fueio secado fan susa, pissa, luchon contro lou mau d'os e proun enca. Li flour soun emplegado en Souisso pèr alesti la "tisano dóu maien", emé de flour d'erbo-de-la-pato, de pensèio-dis-Aup e peréu de brout de serento.
Port : Aubret
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhododendron
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucas
- Bos clar
- Trescamp
- Terraire safrous
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst
Ref. sc. : Rhododendron ferrugineum L., 1753